Recensie ‘Laat je hersenen niet zitten’

Door Isabelle François

In Nederland kent men hem als de enthousiaste professor en neuropsycholoog die op de tafel sprong in het tv-programma ‘De wereld draait door’. Ik moet toegeven dat ik Erik Scherder niet kende (de uitroep ‘bekend van DWDD’ op de cover zei me dan ook niets), maar zijn boodschap dat beweging niet alleen goed is voor het lichaam maar ook – of vooral – voor de geest, sprak me meteen aan.

Iedereen weet wel dat we best voldoende bewegen, maar toch doen we het met z’n allen te weinig. Er zijn allerlei redenen voor om het niet te doen, zoals de vele technologische hulpmiddelen en afleidingen die er tegenwoordig bestaan. Maar daar betalen we een hoge tol voor. Scherder stelt zelfs dat lichamelijke inactiviteit evenveel dodelijke slachtoffers maakt als roken! Niet alleen hangt lichamelijke inactiviteit samen met ziektes als hart- en vaatziekten, diabetes en kanker, ook is er een relatie met een verminderde aandacht, eenzaamheid, verminderde impulsbeheersing, apathie, angst, verdriet, pijn, chronische stress, dementie en depressie. Toch pleit hij niet voor doorgedreven of moeilijke oefeningen, maar 30 minuten per dag matig intensief bewegen.
Wat krijg je hiervoor terug?
Deze 30 minuten leiden ertoe dat verschillende onderdelen in de hersenen beter gaan functioneren. Handig en opmerkelijk is ook dat je hiervoor niet alleen kan gaan lopen of fietsen, maar dat zelfs de beweging van het kauwen een positief effect kan hebben. In een apart hoofdstuk ‘Kauwen is ook bewegen’ wordt hierop ingegaan.
Scherder schetst in Laat je hersenen niet zitten een beeld van een aantal plaatsen waar er heel weinig bewogen wordt, maar waar dit net een heel groot verschil zou maken. Hij pleit zo voor opklapbedden in de gevangenis, normale kleren in plaats van een pyjama in het ziekenhuis en meer aandacht voor beweging in een verpleeghuis, wat natuurlijk een heel mooi idee is.

Verder zorgt bewegen voor het aanmaken van nieuwe neuronen, wat een positief effect heeft op aandoeningen als ADHD, autisme, verstandelijke beperkingen, Alzheimer, vasculaire dementie, Parkinson en multiple sclerose. Dit wordt uitvoeriger besproken in het hoofdstuk ‘Meer wijsheid door bewegen’. Hier moet de auteur echter toegeven dat er niet voldoende en niet voldoende eenduidig onderzoek naar is gedaan. Het plaatje is duidelijk, maar misschien toch niet helemaal volledig.

Over het algemeen is Laat je hersenen niet zitten een heel vlot leesbaar boek, met een heldere boodschap. Het is niet elke professor gegeven om zaken uit het eigen vakgebied op een verstaanbare manier over te brengen.
De structuur hangt misschien niet erg sterk aan elkaar. De algemene ideeën blijven helder, maar de onderlinge link is niet altijd duidelijk. Hier en daar krijg je ook het gevoel dat het boek veel dunner had kunnen zijn: niet alle voorbeelden zijn even illustratief, en vaak wordt er heel veel geschreven voor er naar de kern van de zaak wordt gegaan.
Maar als je Laat je hersenen niet zitten af en toe eens vastgrijpt om een stukje te lezen – wat Scherder ook aanraadt, anders zit je te lang – is het een prima en motiverend boek om daarna een blokje om te gaan!

Titel: Laat je hersenen niet zitten
Auteur: Erik Scherder
Boekinformatie: Singel Uitgeverijen
ISBN 9789025304515
Verschijningsdatum: 2014
Recensent: Isabel François
Beoordeling: