Recensie ‘Mijn genen en ik’

Door Karin Van Tendeloo

Wetenschappers weten sinds kort dat ons DNA veel subtieler functioneert dan wat men vroeger dacht. Genetica is tegenwoordig veel complexer dan de oorspronkelijke erfelijkheidsleer die Mendel aan de hand van zijn experimenten met erwten aantoonde. Naast de klassieke genetica die stelt dat onze erfelijke eigenschappen voortkomen uit de genen die wij erven van onze ouders, is er nu ook de epigenetica die aantoont dat genetische eigenschappen binnen een generatie kunnen veranderen door invloeden uit de omgeving. Veel van deze epigenetische wijzigingen kunnen zelfs aan een volgende generatie doorgegeven worden.

Daar gaat het recentste boek van Sharon Moalem, Mijn genen en ik, over. Epigenetica is een Copernicaanse revolutie, niet minder waard dan het inzicht dat de aarde rond de zon draait en niet omgekeerd, stelt hij. Gelukkig krijgen wetenschappers minder tegenstand dan Copernicus en Galilei destijds. Kennis over epigenetica is van groot belang gezien de overerfbaarheid van de gewijzigde genen. Met een correcte levensstijl kunnen we schadelijke invloeden op onze genen en die van onze nakomelingen vermijden. Vrouwen die zwanger willen worden zijn, zouden dit boek moeten lezen.

Epigenetica verklaart veel binnen het nature-nurture debat. Moalem haalt zelfs pesten aan als voorbeeld. Pesten kan het genoom zodanig beïnvloeden dat het slachtoffer zich beter beschermt tegen een teveel aan cortisol. Bij een foetus zouden er bepaalde scharniermomenten zijn waarbij de genetische erfenis wordt ingeprent.

Is de complexiteit van de epigenetica nu iets om de moed bij te verliezen of schept het juist meer kansen? Kansen, zo stelt Moalem. Gezien ons genetisch materiaal genen bevat die soms aan en uit kunnen staan door epigenetische invloeden, kunnen we van die kennis gebruik maken om aandoeningen, zoals overgewicht, op maat van het genoom te behandelen. Het onderzoek naar eeneiige tweelingen, die genetisch identiek zijn elkaar, is ronduit frappant. Eenzelfde gendefect kan 2 totaal verschillende ziektebeelden veroorzaken. De auteur geeft vele duidelijke medische verhalen die zijn punt bewijzen.

Het boek is goed geschreven en leest vlot. Een aanrader voor ieder die met gezondheid bezig is. Ik vond Mijn genen en ik ronduit fascinerend.

Titel: Mijn genen en ik. Hoe onze genen ons leven veranderen en ons leven onze genen
Auteur: Sharon Moalem
Boekinfo: De Bezige Bij
ISBN 9789023488873
Verschijningsdatum: 2015
Recensent: Karin Van Tendeloo
Beoordeling: