Debat verlenging van de levensduur met Pieter Bonte & Kris Verburgh

door Annie Hoogstoel, vrijwilliger bij De Maakbare Mens

22 november in de zolderzaal van het Geuzenhuis: twee sprekers staan klaar om met animo hun visie op de gevolgen van de verlenging van de levensduur te verdedigen. ‘Two opposites’, dat maakte het debat tussen hen beiden wel levendig!

Kris Verburgh, arts en lid van Heales vzw, start met een uiteenzetting over de mogelijkheden die de geneeskunde in de toekomst kan bieden.

Wat betekent verouderen? Niet ‘verslijten’ en ook niet ‘plaats maken voor jongeren’. De enige bedoeling in de natuur is zorgen voor nakomelingen en dan zo vlug mogelijk van het toneel verdwijnen. Het enige nut van verouderen zou kunnen zijn dat de energie dan niet besteed moet worden aan de voortplanting, maar wel aan onderhoud (dus onderhoud versus voortplanting). Enkele voorbeelden: trek van zalmen om zich voort te planten en daarna onmiddellijk te sterven, castraat, menopauze (= onderhoud).

Verburgh geeft 4 basisoorzaken van veroudering. Ik probeer de uitleg te vereenvoudigen voor wie geen wetenschappelijke achtergrond heeft, maar toch de kern van de zaak wil begrijpen.

1. Proteineneerslag: eiwitten die gaan klonteren en een plakkerige neerslag vormen. Oorzaak van bijvoorbeeld de ziekte van Alzheimer en Parkinson.
2. Advanced glycation endproducts (A.G.E.’s): eiwitten die onherstelbaar beschadigd zijn door suikers en hierdoor ‘samentrekken’. Een voorbeeld zijn rimpels.
3. Mitochondriale slijtage: mitochondriën zijn de ‘energiedragers’ van de cel, er zitten bijvoorbeeld veel mitochondriën in zaadcellen of spiercellen.
4. DNA-mutaties die kanker veroorzaken.

De oplossingen hiervoor:

1. Vaccinatie met antilichamen op niveau van de cellen.
2. De crosslinks doorknippen met behulp van bepaalde medicijnen: daardoor zouden bijvoorbeeld rimpels volledig verdwijnen. Dit betekent ook dat de veroudering niet wordt afgeremd, maar omgekeerd!
3. Het DNA in de mitochondriën verplaatsen zodat geen energieslijtage meer optreedt.
4. Het DNA van de celkern bestoken: het zou een groot voordeel zijn als we geen chemotherapie meer nodig hebben, maar dat kankercellen gericht kunnen worden gedood zonder dat gezonde cellen worden beschadigd zoals nu nog het geval is.

Daarna was het de beurt aan Pieter Bonte, filosoof

1. Hij besprak de ethische problemen: wat als we kunnen blijven leven?
Volgens bepaalde gerontologen zou dit leiden tot complexe problemen; hierbij verwees Bonte ook naar de film “Transcendent man”.

2. Politieke kwesties werden ook geanalyseerd:

• Diepe ongelijkheid
• Diepe diversiteit (jong, oud). Ik neem de vrijheid om hier zelf een link aan toe te voegen die verwijst naar de pas verschenen film ‘In time’ waarbij iedereen de leeftijd van 25 jaar behoudt.
• We zullen andere soorten wezens zijn.

3. Gaan we leven om te leven? ‘straatje zonder einde’

• Kunnen/mogen we dan zelf beslissen hoe lang we leven?
• Alle biotechnische middelen zijn er om ons te verbeteren, niet meer om ons te genezen.
• Wil je wel langer leven en welke schade brengt dit toe aan ons psychologisch systeem?

Vermits Bonte een filosofische kijk op het onderwerp geeft, is het filosofiegewijs niet de bedoeling al deze vragen onmiddellijk te beantwoorden. We moeten ze beschouwen als middel om over na te denken, om een dialoog te doen ontstaan en om mogelijke problemen in de toekomst in te schatten.

Daarna stelde moderator Liesbeth Gijsel (EOS magazine) nog een paar vragen aan beide sprekers, hetgeen leidde tot een geanimeerde discussie tussen hen beiden.

Jammer genoeg bleef er te weinig tijd over om een interactie te starten met het publiek.

Ik vond het onderwerp boeiend en merk telkens weer op dat er een diepe kloof blijft bestaan tussen wetenschap en ‘de rest’. Ik heb zelf een wetenschappelijke opleiding en ben ervan overtuigd dat je om correct te filosoferen over de toekomst, zo correct mogelijk op de hoogte moet zijn van de evolutie van de wetenschap. Mensen zijn terecht bang voor iets dat ze niet goed kennen en dat ze dus niet onder controle hebben, ik denk dat er vooral controle zal moeten zijn op de commercialisering van nieuwe technieken. In een tijd waarin alles economie is, wordt dit niet gemakkelijk!

Klaar voor het virtueel debat?

Annie Hoogstoel

Vrijwilliger De Maakbare Mens vzw

De uiteenzetting van dr. Kris Verburgh kan u hier beluisteren.

De uiteenzetting van dr. Pieter Bonte kan u hier beluisteren.