Dankzij nieuwe medische technologie kunnen we onze gezondheid en levenskwaliteit steeds meer verbeteren.
Tegelijk leiden ze tot nieuwe bezorgdheden, vragen en keuzes.
Wij informeren over de mogelijkheden en risico’s, zodat je keuzes kunt maken die jou en anderen ten goede komen.
We stimuleren het publiek debat over het gebruik van deze technologieën, met waarden als autonomie, solidariteit en gelijkheid als uitgangspunt.
We streven naar een weloverwogen beleid in een ruimdenkende en begripvolle samenleving.
Vroeger legde de geneeskunde zich vooral toe op het behandelen van ziekten en letsels. Vandaag zijn nieuwe medische technologieën meer en meer in staat de grenzen van de mens te verleggen. We kunnen ziektes voorkomen of de wereld uit helpen, de menselijke vermogens verbeteren, we leren meer over onszelf en creëren meer mogelijkheden in het leven. De mens wordt steeds meer maakbaar.
Onder ‘medische technologieën’ verstaan wij: technologieën die worden ontwikkeld om de gezondheid en levenskwaliteit te verbeteren.
Ze worden gebruikt in de geneeskunde, denk aan genetische tests of vruchtbaarheidsbehandelingen. Maar ook buiten de strikt medische context, denk aan genoomanalyses die je online kunt kopen om je afkomst te achterhalen.
Veel van deze mogelijkheden hebben een grote impact op mens en samenleving. Ze geven aanleiding tot morele dilemma’s en maatschappelijke uitdagingen. We beschouwen hen als nieuw zolang we daar als samenleving geen antwoorden op hebben gevonden.
Door medische technologie krijgen we meer controle over wat we willen: een goede gezondheid, gezonde kinderen, een kwaliteitsvol leven, betere prestaties. Dat betekent ook meer keuzemogelijkheden, met ingrijpende gevolgen. Wil ik mijn kinderwens vervullen met de hulp van een donor? Doe ik een dragerschapstest voor ik aan kinderen begin? Registreer ik me als orgaandonor? Laat ik testen of ik een verhoogd risico loop op kanker? Mijn biologische klok tikt, zou ik eicellen invriezen of niet?
We willen dat mensen in staat zijn om keuzes te maken in het belang van de gezondheid en levenskwaliteit van henzelf, van hun toekomstige kinderen en die van anderen. Dat doen we onder andere door te informeren over de mogelijkheden en risico’s van de technologie. Als je die kent, kun je beter de gevolgen van bepaalde keuzes inschatten, zowel op individueel als op maatschappelijk vlak. Denk aan de NIP-test: vandaag moet elke zwangere vrouw beslissen of ze die wil of niet. Naar groepen die moeilijker toegang hebben tot informatie doen we extra inspanningen.
Bij onze missie om mensen in staat te stellen keuzes te maken, vertrekken we vanuit vrijzinnig-humanistische waarden. Mensen hebben recht op zelfbeschikking en autonomie, iedereen moet zelf kunnen beslissen over eigen leven en lichaam.
Vrijzinnig-humanisme betekent ook solidariteit, rationaliteit, wetenschap, rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid. We stimuleren daarom mensen om keuzes te maken om anderen te helpen. We pleiten voor keuzes die niet voortkomen uit onwetenschappelijke en irrationele stellingen. En we verzetten ons tegen keuzes die de gelijkwaardigheid van mensen ondermijnen.
In onze samenleving bestaat helaas ook onbegrip voor keuzes die anderen maken. Dat onbegrip kan het gevolg zijn van een gebrek aan kennis, misverstanden, meningsverschillen of culturele verschillen. Een gevoel van onbegrip kan mensen belemmeren om vrije keuzes te maken of hun stem te laten horen in het publieke debat.
We streven naar een samenleving waarin open en vrij gepraat kan worden over vaak fundamentele keuzes in verband met het gebruik van medische technologie. Door verhalen te delen en mensen met verschillende visies samen te brengen, werken we mee aan een begripvolle samenleving.
Medische technologieën brengen ethische en maatschappelijke vraagstukken met zich mee waarvoor geen pasklaar antwoord bestaat. Ze vragen publiek debat en een weloverwogen beleid. Denk aan het verzamelen van medische gegevens: wat is het belangrijkste, het recht op privacy of medisch onderzoek in het algemeen belang?
De Maakbare Mens wil in Vlaanderen de belangrijkste katalysator zijn van het publiek debat over de maatschappelijke vragen die medische technologieën met zich meebrengen. We houden de vinger aan de pols wat betreft medisch-technologische ontwikkelingen, brengen in kaart wat de ethische en maatschappelijke uitdagingen zijn, stimuleren het publieke debat en betrekken er zo veel mogelijk mensen bij, experts, beleidsmakers en burgers.
We willen dat het beleid rond nieuwe medische technologieën doordacht en met meer aandacht voor de belanghebbenden wordt gevoerd. Daar dragen we aan bij door de vragen en problemen van mensen onder de aandacht te brengen. We engageren burgers om mee op te komen voor een beter beleid.
We zijn ervan overtuigd dat medische technologie de mensen en de samenleving veel goeds kan bieden. Dat vraagt dat we met een kritische blik blijven kijken naar nieuwe medische technologieën en de manier waarop we ermee omgaan. Welke technologieën omarmen we en voor welk beleid kiezen we? Dat bepaalt hoe onze wereld er in de toekomst zal uitzien.
De technologieën waarrond we werken zijn bijeen te brengen in centrale thema’s, de belangrijkste bij ons op dit moment zijn:
De Maakbare Mens is een door de Vlaamse Overheid erkende vzw binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Elke 5 jaar stellen we een beleidsplan op, met actiepunten geselecteerd na overleg met deskundigen uit diverse disciplines. De Maakbare Mens vzw telt 8 personeelsleden en wordt geleid door een deskundige raad van bestuur en algemene vergadering.
De Maakbare Mens erkent en houdt rekening met het ethisch pluralistisch karakter van onze samenleving. Dit neemt niet weg dat we eigen standpunten innemen over bio-ethische kwesties. Uitgangspunten hierbij zijn humanistische waarden zoals vrijheid, zelfbeschikking, autonomie, gelijkheid, rechtvaardigheid, verantwoordelijkheid en solidariteit.
De Maakbare Mens is vrijzinnig-humanistisch en is lid van deMens.nu.
![]() | Met steun van de Vlaamse Overheid |