Terugblik: Symposium Orgaandonatie na euthanasie

Orgaandonatie na euthanasie is mogelijk in België

Het KBC-gebouw in Brussel vult zich met bezoekers. Een stijlvol pand met blinkende vloeren, vlekkeloze spiegels en veel daglicht. De sfeer is beleefd en gemoedelijk. Meer dan 150 deelnemers zetten zich in de zachte klapzetels. De congreszaal doet denken aan een goed verlichte cinemazaal en zit voor ruim twee derde vol. Huisartsen, chirurgen, docenten, hulpverleners, … de meerderheid van de bezoekers zijn hier voor hun beroep. Ook zijn er veel mensen uit persoonlijke interesse. Ze komen allen voor een bijzonder evenement en ze zijn zich ervan bewust. Ze zitten samen om orgaandonatie na euthanasie te bespreken. Zaterdag 29 september 2012 is een van die kleine mijlpalen.

Orgaandonatie na euthanasie is voor sommige mensen een logische combinatie, anderen vinden het niet kunnen of hebben er nog niet over nagedacht. Toch wonen wij in een land dat op dit vlak zijn buurlanden ver vooruit is. In België stonden al negen patiënten hun organen af na euthanasie. De vraag voor orgaandonatie kwam telkens van de patiënt zelf.

Op het congres zetten transplantatiechirurgen, een kankerspecialist en een psychiater de feiten op een rijtje. Tien procent van de patiënten die euthanasie vragen komen in aanmerking voor orgaandonatie. Dit zijn vooral patiënten met letsels aan de hersenen, door bijvoorbeeld een beroerte, of met psychiatrische problemen. Van de negen mensen die hun organen wegschonken na euthanasie bleken telkens twee tot vier organen geschikt voor transplantatie. Voornamelijk nieren, longen en lever. De resultaten zijn goed, de transplantatie slaagde in ongeveer tachtig procent van de gevallen. Om belangenvermenging te voorkomen werden de organen steeds toegewezen aan een patiënt van een ander ziekenhuis.

Na de presentaties volgde een sereen en goed gestructureerd debat. Ethici en artsen gaven helder en bondig hun visie op stellingen en vragen uit het publiek. Moet de patiënt zelf vragen om orgaandonatie na euthanasie? Mag de arts dit voorstellen? Kan men al over orgaandonatie praten als het verzoek om euthanasie nog niet is toegezegd? Deze en andere vragen leverden een dynamisch gesprek op met veel interactie met het aandachtige publiek.

Zeer positief is dat ook verschillende media aandacht hadden voor het onderwerp. Dankzij kranten, radio en televisie hoorden vele mensen dat orgaandonatie na euthanasie mogelijk is in België. Zo vergroot de kans dat patiënten erom vragen. Orgaandonatie na euthanasie kan het tekort aan donororganen verkleinen en de wachtlijsten verkorten. Bovendien gaf orgaandonatie aan deze patiënten in een uitzichtloze situatie een laatste keer zin aan hun leven; ze konden een ander leven redden.

Marjan Joris
Educatief medewerker, De Maakbare Mens vzw