Ethische vragen

De transplantatiegeneeskunde helpt heel wat mensen ontzettend vooruit. Toch rijzen ook enkele ethische vragen bij orgaandonatie.

Er is een tekort aan orgaandonoren. Dit roept vragen op over welke maatregelen onze maatschappij kan nemen om dit tekort weg te werken. Moeten we levende donatie meer aanmoedigen? Zou een gereglementeerde markt in organen het tekort kunnen oplossen?

Orgaanhandel

Een andere belangrijke ethische kwestie in verband met orgaandonatie heeft betrekking op orgaanhandel. Verhalen over orgaanhandel in India en China brengen orgaandonatie in een negatief daglicht. Dat heeft ook invloed op de houding van mensen tegenover orgaandonatie bij ons, hoewel de situatie in België uiteraard niet te vergelijken is met deze verhalen. Er is sprake van uitbuiting van arme mensen, gebrek aan hygiëne, van organenroof, … Maar door het tekort aan donororganen gaan er jaarlijks wanhopige Europeanen naar het buitenland om daar een orgaan te kopen en getransplanteerd te worden.

Levende donatie

Ook levende donatie zorgt voor ethische discussies. In een aantal landen (bijvoorbeeld Scandinavië) wordt levende donatie meer gepromoot, bij ons is de toepassing levende donatie wettelijk beperkt tot personen met een emotionele band. Enerzijds kan het versoepelen van levende donatie misschien helpen bij het oplossen van het tekort aan donororganen, anderzijds ligt het moeilijk dat een gezond persoon een chirurgische ingreep ondergaat ten behoeve van iemand anders, zeker als er geen enkele band bestaat tussen die twee personen.

Anonimiteit

Een ander aspect van orgaandonatie dat vragen oproept, is de anonimiteit. Heel wat mensen vinden de anonimiteit van donor en ontvanger een goede zaak, op die manier wordt vermeden dat ongelijke verwachtingen voor problemen zorgen in de relatie tussen de donor en ontvanger. Daar tegenover staat dat er zowel ontvangers als nabestaanden van donoren zijn die contact met hun donor of ontvanger positief zouden vinden.