In België zijn we koplopers wat het gebruik van slaapmedicatie betreft. Hun nut is nochtans beperkt. Soms is het gebruik van slaapmedicatie gerechtvaardigd, maar als je slaapproblemen ondervindt, loont het om eerst na te gaan waar de oorzaak ligt. Het kan interessant zijn om je slaaphygiëne eens te bekijken. Misschien kunnen eenvoudige ingrepen je slaap verbeteren. Ga na of er geen onderliggend medisch probleem is, zoals bijvoorbeeld apneu.
Een slaappilletje nemen is makkelijk, maar slaapmedicatie heeft bijwerkingen en je lichaam is er snel aan gewend. Dan heeft het eigenlijk geen zin om ze nog verder te nemen, maar vaak is het moeilijk om te stoppen. Integendeel, uit angst om niet te kunnen slapen ontstaat vaak de verleiding om er meer te nemen.
Veel populaire slaapmiddelen dragen niet kwalitatief bij aan de slaap.
Uit onderzoek blijkt dat proefpersonen weliswaar een halfuur langer slapen met een slaappil, dan wanneer ze een neppil innamen. Maar je slaap is niet noodzakelijk beter. Slaappillen maken het moeilijker om kortetermijnherinneringen aan te maken. Je herinnert je daardoor niet dat je wakker lag en besluit dan maar dat je goed hebt geslapen. We kunnen dus vraagtekens plaatsen bij het grote slaapmiddelengebruik in ons land.
Enkel in acute situaties, is slaapmedicatie aan te raden. Na 3 tot 6 maanden moet er worden afgebouwd. Plots stoppen met slaapmedicatie veroorzaakt stress, wat natuurlijk niet goed is voor de slaap.
Op lange termijn is cognitieve therapie de manier om je slaap te verbeteren, soms voor een korte periode ondersteund door medicatie. Bij die slaaptherapie leer je bewuster omgaan met slapen, krijg je inzicht in hoe je levensstijl je slaap beïnvloedt en wordt piekergedrag aangepakt.
Slaaphygiëne is de term die gebruikt wordt voor relatief eenvoudige dingen die je zelf kunt doen met het oog op een betere slaapkwaliteit.
De belangrijkste tips zijn:
Een glas alcohol voor het slapen gaan, kan je helpen om makkelijker in te slapen maar eens het effect van de alcohol is uitgewerkt later in de nacht wordt de slaap verstoord. Bij meer dan 2 glazen alcohol voor het naar bed gaan, stijgt het risico op wakker worden ’s nachts, nachtmerries en hoofdpijn de volgende ochtend.
We spreken van een slaapmutsje, maar alcohol beïnvloedt onze slaap niet in positieve zin.
Wie slaapproblemen heeft, associeert zijn bed en slaapkamer na verloop van tijd met de stress van het niet kunnen slapen. Soms valt men op den duur wel makkelijk in slaap in de zetel, terwijl het in bed niet lukt. Om dit te vermijden, kun je beter even opstaan als je de slaap niet kunt vatten. Je kunt eventueel een rustige activiteit doen zoals lezen bij gedempt licht, tot je slaperig wordt. Krampachtig proberen te slapen zal meer energie kosten dan even opstaan. De tijd die je wakker en woelend in bed doorbrengt, geeft je ook een slecht gevoel over je slaap.