Vruchtbaarheid & levensbeschouwingen
Christendom
Uit documenten die het Vaticaan de afgelopen decennia vrijgaf, blijkt dat men steunt op twee basisprincipes:
- Van bij de bevruchting wordt een embryo gezien als een persoon, en moet ook zo behandeld worden.
- Voortplanting kan alleen door geslachtsgemeenschap binnen het huwelijk.
De Katholieke doctrine verbiedt ivf omdat daarbij embryo’s zouden kunnen worden vernietigd.
Kunstmatige inseminatie met sperma van de echtgenoot is moreel verwerpelijk omdat geslachtsgemeenschap en voortplanting uit elkaar getrokken worden. Spermadonatie is dus helemaal uit den boze. Om dezelfde reden is eiceldonatie problematisch.
Protestantisme
- De meeste protestantse strekkingen laten ivf toe, zolang dat enkel gebeurt met genetisch materiaal van de twee echtgenoten.
- Er mogen geen embryo’s vernietigd worden.
Men baseert zich vaak op de Bijbel die zegt dat kinderen een zegen zijn, een verrijking voor het huwelijk. Ze zien vruchtbaarheidsbehandelingen als de natuur een handje helpen.
- De meeste protestanten zijn geen voorstander van draagmoederschap. Hoewel dat meestal gebeurt met de beste bedoelingen, vrezen ze voor de psychologische en sociale gevolgen.
Islam
Binnen de Islam zijn er duidelijke verschillen tussen de twee dominante stromingen: het soennisme en het Sjiisme.
- 1980: eerste fatwa (juridisch advies in de islam) over medisch begeleide voortplanting, die belangrijk was voor de soennitische wereld. Die fatwa, die tot vandaag een grote autoriteit uitstraalt, keurt ivf goed als een manier om onvruchtbare koppels te verlossen van de pijn die ze voelen, en om hun huwelijk te redden.
- Het is wel verplicht om eigen eicellen en zaadcellen te gebruiken. Gameetdonatie wordt niet toegelaten.
- Over gebruik van IVF door ongehuwde mensen wordt niet gesproken.
- 1999: Ayatollah Khamanei vaardigt een fatwa uit. Khamanei is de religieuze leider van het Sjiisme. Gameetdonatie werd toegelaten op voorwaarde dat zowel donor als ouders voldoen aan de islamitische vereisten voor ouderschap.
- Men benadrukt dat het kind enkel kan erven van de donor.
De reacties op deze fatwa waren verdeeld. Toch opende hij de deur voor gameetdonatie en zelfs voor draagmoederschap in landen als Iran en Libanon. Men moet er wel voor zorgen dat de sjiitische familiestructuur en integriteit gewaarborgd blijft.
Jodendom
Binnen het Jodendom bestaan verschillende strekkingen, met elk hun eigen overtuigingen.
- Binnen de orthodoxe strekking is kunstmatige inseminatie met sperma van de echtgenoot toegestaan omdat het Orthodoxe geloof voorschrijft dat een onvruchtbaar koppel dat kinderen wil krijgen, op elke mogelijke manier moet worden geholpen.
- Over het gebruik van een donor-eicel zijn de meningen verdeeld. Sommigen zien het als een verstoring van het huwelijk. Andere bronnen zeggen dat het toch toegestaan is, mits toestemming van een rabbijn.
- Het Reformjodendom heeft geen bezwaren tegen kunstmatige inseminatie, ivf of draagmoederschap.
Boeddhisme
Er is geen eenduidige Boedhistische mening over vruchtbaarheid(sproblemen).
Hindoeïsme
- Ivf is toegelaten wanneer eicellen en sperma van echtgenoten worden gebruikt.
- Ongebruikte embryo’s mogen vernietigd worden omdat ze nog geen ziel hebben.
- Gameetdonatie is niet toegestaan. Dat heeft te maken met het kastesysteem dat doorgegeven wordt door de vader.
- Toch doet men vaak aan spermadonatie, op voorwaarde dat het gaat om een dicht familielid van de echtgenoot. In de praktijk vinden anonieme donaties van zowel sperma als eicellen plaats.
Vrijzinnig humanisme
- De ontwikkeling van vruchtbaarheidsbehandelingen is een grote menselijke verwezenlijking.
- Het onderzoek naar vruchtbaarheidsbehandelingen wordt gesteund.
- Individuen moeten de vrijheid krijgen om hun eigen keuzes te maken in verband met vruchtbaarheid. Ze moeten dan ook toegang krijgen tot deze medische ontwikkelingen.
- Sommigen pleiten ervoor een einde te maken aan het anonieme donorschap. Ze willen een tweesporensysteem waarbij zowel wensouder als donor bewust kiezen voor anonieme of niet-anonieme donatie.
Getuigen van Jehova
- Ivf is toegelaten, op voorwaarde dat enkel sperma- en eicellen van het koppel zelf wordt gebruikt.
- Als er eicellen over zijn en bewaard worden, is het koppel hiervoor verantwoordelijk.